طیف‌بندی کمی آسیب‌پذیری شهری در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: شهر یزد)

یکی از موضوعات مدنظر برنامه‌ریزان شهری «برنامه‌ریزی ایمنی» شهرهاست که یکی از اساسی‌ترین پیش‌فرض‌های جامعة جهانی برای برنامه‌ریزی انسان‌محور محسوب می‌ِشود. تحلیل و کاهش آسیب‌پذیری در برابر مخاطرات طبیعی به حوزة مهم و گسترده‌ای در برنامه‌ریزی و مدیریت بحران تبدیل شده است. براساس ضرورت موضوع پژوهش حاضر با استفاده از آمار فضایی COPRAS، مدل‌سازی معادلات ساختاری و شبیه‌سازی بوت‌استرپ آسیب‌پذیری شهری در شهر یزد بررسی شد. پژوهش حاضر رویکرد توسعه‌ای-کاربردی دارد و ترکیبی از روش‌های پژوهش (کتابخانه‌ای، میدانی و توصیفی-تحلیلی) است. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از برنامه‌های EQS، PLS، Grafer، Excel و GIS استفاده شد. براساس نتایج پژوهش، در مجموعة متغیرهای ساختمانی از نظر مساحت در آسیب‌پذیری فیزیکی-کالبدی متغیر ساختمان‌هایی با مساحت زیر 100 تا 200 مترمربع هیچ‌گونه توزیع و پراکندگی ندارند. میانگین آن‌ها نیز بیانگر وضعیت آسیب‌پذیری این شاخص در شهر یزد است. در مجموعة متغیرهای نوع سکونت در آسیب‌پذیری اجتماعی، کمترین ضریب پراکندگی به متغیرهای سکونت‌گاه‌های گروهی مربوط است. همچنین نتایج وزن داده‌ها دربارة مناطق با استفاده از شبیه‌سازی ضریب اطمینان 95 درصد است. همچنین نتایج تکنیک کوپراس در مناطق سه‌گانة شهر یزد به‌ترتیب 85/0، 0/0، و 87/0 درصد است که به‌ترتیب در رتبة دو، سه و یک آسیب‌پذیری قرار دارند.